10 stycznia 2020
Gorączka trzydniowa – jak sobie z nią poradzić?
Gorączka trzydniowa – objawy
Gorączka trzydniowa to niegroźna choroba zakaźna występująca przede wszystkim u niemowląt i małych dzieci (do 2 r. życia) o podłożu wirusowym. Rzadko odnotowywane są przypadki trzydniówki u pacjentów powyżej 4 r. życia. Gorączka trzydniowa może też w wyjątkowych okolicznościach zaatakować osoby dorosłe. Rumień nagły wywołują wirusy human herpesvirus 6 i 7 (HHV6 i HHV7). Trzydniówka cechuje się wysoką zakaźnością, przechodzi ją większość dzieci (co ważne, nosicielami mogą być zarówno dzieci, jak i osoby dorosłe). Pierwszym najbardziej charakterystycznym objawem choroby jest, jak sama nazwa wskazuje, wysoka temperatura ciała (dochodząca nawet do 40°C), która pojawia się nagle. Inne symptomy choroby to:
- wysypka (głównie na tułowiu, szyi oraz twarzy dziecka, pojawia się zwykle wraz z ustąpieniem gorączki),
- biegunka (występuje sporadycznie),
- majaczenie (objaw towarzyszący wysokiej gorączce),
- kaszel (występuje sporadycznie),
- nieżyt nosa, czyli katar (występuje sporadycznie),
- pogorszone samopoczucie,
- powiększone węzły chłonne.
W przebiegu wysokiej gorączki mogą pojawić się tzw. drgawki gorączkowe (w razie ich wystąpienia konieczna jest pilna konsultacja lekarska). Zakażenie to może przebiegać również całkowicie bezobjawowo. Jednakże są to bardzo rzadkie przypadki.
Jak lekarz rodzinny rozpoznaje u dziecka gorączkę trzydniową? Diagnoza opiera się przede wszystkim na dokładnym wywiadzie, badaniu fizykalnym a niekiedy także wynikach podstawowych badań laboratoryjnych (morfologia z rozmazem, OB oraz CRP).
Gorączka trzydniowa – przebieg choroby
Trzydniowa gorączka ma dosyć łagodny przebieg. Okres inkubacji (wylęgania się) wirusa trwa około 7-14 dni. Najpierw pojawia się wysoka temperatura ciała (40⁰C), która utrzymuje się przez około 3 dni. W czasie trwania choroby dziecko może być rozdrażnione i płaczliwe (ze względu na podwyższoną temperaturę ciała). Zwykle w czwartej dobie choroby pojawia się wysypka (drobne, bladoróżowe, plamisto-grudkowe zmiany), która nie powoduje świądu ani wysięku i całkowicie znika w ciągu kilku kolejnych dni. Niekiedy gorączce trzydniowej towarzyszy też biegunka czy powiększone węzły chłonne.
Gorączka trzydniowa – sposoby leczenia
Jak zbić gorączkę trzydniową? Zwykle wdraża się jedynie leczenie objawowe. Nie stosuje się antybiotykoterapii, gdyż rumień nagły jest chorobą wirusową. W celu obniżenia wysokiej temperatury ciała dziecku podaje się leki przeciwgorączkowe na bazie paracetamolu lub ibuprofenu, które niwelują ryzyko wystąpienia drgawek gorączkowych (w zbiciu gorączki u starszych dzieci powyżej 12. r. życia oraz osób dorosłych pomocny może być lek OTC wskazany przez farmaceutę). Leki u dzieci młodszych podajemy w formie syropu lub czopków, u starszych można również zastosować tabletki. Warto podkreślić, że w czwartej dobie temperatura ciała samoistnie ulega obniżeniu, wracając szybko do prawidłowego poziomu (w przeciwnym razie konieczna jest konsultacja z pediatrą).
Domowe sposoby na gorączkę trzydniową
Jak radzić sobie z rumieniem nagłym w domowych warunkach? Bez wątpienia istotne jest odpowiednie nawadnianie organizmu, należy podawać dziecku dużą ilość płynów oraz wprowadzić do diety lekkostrawne posiłki (wysoka gorączka występująca przy trzydniówce nie sprzyja apetytowi). Ulgę choremu może przynieść również chłodna kąpiel (w wodzie o temperaturze o 2-3 stopni niższej od temperatury ciała) oraz okłady na czoło, pachy, pachwiny (z pieluszki lub ręcznika zamoczonego w wodzie o temperaturze pokojowej). W jaki jeszcze sposób można obniżyć temperaturę ciała domowymi sposobami? Jeśli pociecha cierpi z powodu gorączki trzydniowej, oprócz herbatek ziołowych (lipa, czarny bez, malina), można też przygotować dziecku gorące mleko z miodem i czosnkiem – to tradycyjny napój, stosowany od pokoleń w walce z chorobami. Należy pamiętać, że miód można podawać dzieciom dopiero po ukończeniu pierwszego roku życia.
Wielu rodziców zastanawia się, czy można jakoś zapobiec wystąpieniu gorączki trzydniowej u niemowlaka, czy też małego dziecka? Niestety, nie. Obecnie nie istnieją szczepionki na tę chorobę ani żadne inne skuteczne sposoby zapobiegające zachorowaniu na rumień nagły. Z pewnością warto unikać kontaktu z innymi chorymi dziećmi i przestrzegać zasad higieny, jednak nie daje to gwarancji uniknięcia zakażenia. Na szczęście trzydniówka nie ma ciężkiego przebiegu i nie powoduje groźnych dla zdrowia powikłań.