02 kwietnia 2020

Suchość w gardle – jakie są jej przyczyny i sposoby leczenia?

Suchość w gardle i inne niepokojące objawy

Śluzówka nosa i gardła jest niezwykle istotna dla wielu procesów zachodzących w naszym organizmie, m.in. nawilża wdychane przez nas powietrze, filtruje je oraz ogrzewa. Siłą rzeczy jest w tym czasie narażona na nieustanne czynniki wysuszające, do których należy chociażby ruch powietrza, sam w sobie. Na utrzymanie odpowiedniej wilgotności błon śluzowych pozwala cienka warstwa znajdującego się na nich śluzu. Niestety, może dojść do uszkodzeń w tym zakresie lub różnego rodzaju nieprawidłowości, które prowadzą do uczucia suchości w gardle – nie tylko nieprzyjemnego, lecz także zwiększającego ryzyko podrażnień oraz różnego rodzaju nadkażeń bakteryjnych czy grzybiczych.

Zwykle poczuciu suchości w gardle towarzyszy też drapanie, często chrypka i inne zaburzenia głosu. Chory może pochrząkiwać lub kasłać. Konieczne jest wtedy zadbanie o dodatkowe nawilżenie śluzówki oraz unikanie czynników, które mogą ją nadmiernie podrażniać. Podstawą jest jednak wyeliminowanie źródeł problemu, a tych może być co najmniej kilka.

Suchość w gardle – przyczyny

  • Infekcje górnych dróg oddechowych – to najczęstsza przyczyna uczucia suchości w gardle. W czasie infekcji dochodzi do uszkodzenia nabłonka, a towarzyszące temu objawy mogą utrzymywać się nawet kilka tygodni po ustąpieniu stanu zapalnego – regeneracja owego nabłonka jest procesem, który wymaga czasu. Co ważne, najczęściej infekcje mają podłoże wirusowe, a zatem w znacznej większości przypadków nie jest konieczne wprowadzenie antybiotykoterapii. Jeśli jednak złapało nas zakażenie bakteryjne – charakteryzujące się nagłym i od razu intensywnym wystąpieniem objawów, w tym właśnie suchości w gardle – antybiotyk będzie konieczny. W przypadku kandydozy stosuje się zaś leki przeciwgrzybicze.
  • Przebywanie w pomieszczeniach o zbyt suchym powietrzu – przesuszaniu powietrza sprzyjają klimatyzacja oraz ogrzewanie, które mogą sprawiać, że wilgotność powietrza spada nawet poniżej 30 proc. Dla porównania, optymalny dla nas poziom wynosi 45-65 proc. wilgotności. W utrzymaniu go pomogą zarówno profesjonalne nawilżacze powietrza, jak i domowe metody, np. rozwieszanie mokrych ręczników na kaloryferach czy ustawianie przy nich naczyń wypełnionych wodą.
  • Nadwyrężanie narządu głosu – często wiąże się z wykonywanym zawodem, a doświadczają go m.in. nauczyciele, konferansjerzy, piosenkarze, aktorzy. Co ważne, mowa nie tylko o zbyt długim czy intensywnym używaniu narządu głosu, lecz także nieprawidłowej emisji oraz stosowaniu niepoprawnej techniki oddychania. To właśnie nauka tych umiejętności pozwala znacznie zmniejszyć ryzyko przeciążenia gardła i tym samym występowania takich objawów, jak suchość czy chrypka. Co więcej, jeśli jesteś osobą pracującą głosem, uważaj na warunki w jakich wykonujesz swój zawód. Ważne, aby w nich zachowana odpowiednia, wspomniana już wilgotność, nie powinno być zbyt dużego hałasu, który wymusza głośniejsze mówienie, minimalizacji powinno podlegać też zapylenie (dobrze pozbywać się ze szkół tablic kredowych oraz usuwać grube zasłony, w których łatwo zbiera się kurz i inne roztocza).
  • Palenie papierosów – produkty pojawiające się w wyniku spalania tytoniu są jednymi z najsilniej drażniących błony śluzowe górnych dróg oddechowych. Doprowadzają do matowienia oraz zmniejszenia elastyczności głosu, wywołują chrypkę, a także uczucie drapania i suchości w gardle. Zapewne większość osób jest świadomych również tego faktu, że palenie przyczynia się do powstawania nowotworów (zarówno czynne, jak i bierne). W przypadku, gdy pacjentowi towarzyszą nieprzyjemne gardłowe objawy, a jest palaczem lub często przebywa w towarzystwie osób palących, pierwszą i najważniejszą poradą będzie oczywiście pożegnanie nałogu (lub przynajmniej jego ograniczenie).

Suchość w gardle – leki i domowe sposoby

W nawilżeniu śluzówki gardła oraz prewencji opisywanego tu problemu mogą pomóc zarówno profesjonalne farmaceutyki, które w dużej mierze dostępne są w aptekach bez recepty, jak i domowe sposoby.

Pomocne w infekcjach gardła będa m.in. leki z benzydaminą, która działa przeciwzapalnie, antyseptycznie oraz przeciwbólowo. W skład tego typu środków często wchodzą też naturalne składniki, takie jak miód, propolis, oliwa z oliwek, olej z rokitnika, nagietka czy rzepakowy, ekstrakt z aloesu lub witaminy A i E. Preparaty nie tylko nawilżą śluzówkę, zmniejszając chrypkę i suchość w gardle, lecz także ułatwią jej regenerację, złagodzą podrażnienia oraz zmniejszą ewentualny ból. Znajdziemy je pod postacią pastylek do ssania, aerozoli czy różnego rodzaju roztworów do płukania gardła.

Jeśli zaś chodzi o domowe sposoby na suchość w gardle, warto postawić przede wszystkim na mikstury w formie napoju lub płukanki.

  • Miód – ten produkt został wspomniany jako jeden ze składników profesjonalnych środków na gardło, co tylko dowodzi jego prozdrowotnego działania. Owszem, wieloma badaniami potwierdzono dobroczynne właściwości miodu, w tym m.in. immunostymulujące, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, łagodzące, regenerujące oraz nawilżające. Poleca się podawanie go przede wszystkim w formie roztworu do picia, ponieważ dzięki temu szybciej trafia do krwiobiegu, a stamtąd do wszystkich narządów i tkanek. Warto dodać miód do zwykłej ciepłej wody lub naparów ziołowych. Pamiętaj, miodu nie można mieszać ze zbyt gorącą wodą, ponieważ nie jest odporny na działanie wysokiej temperatury – może stracić wtedy swoje właściwości.
  • Zioła – warto przyjrzeć im się nieco bliżej. Działają prozdrowotnie nie tylko w towarzystwie miodu, lecz także same w sobie. Na gardło pomocne będą m.in. szałwia, tymianek, bez czarny, rumianek czy jeżówka purpurowa. Wsparcie przyniesie również podbiał pospolity, który powleka i osłania górne drogi oddechowe. Zioła możemy wykorzystać np. w formie inhalacji lub płukanek na gardło – warto powtarzać je 3-4 razy dziennie.
  • Siemię lniane – napar z rozdrobnionego siemienia można zaaplikować w formie napoju lub płukanki na gardło. Zawiesina, która powstaje w czasie zaparzania owego naparu, pozostawi na gardle swego rodzaju warstwę ochronną, ułatwiającą regeneracją tkanek, działając prewencyjnie przed dalszymi podrażnieniami i silnie nawilżającą, co pozwoli zmniejszyć uczucie suchości w gardle (pomoże w tym tłuszcz zawarty w siemieniu). Co ważne, lepiej zaopatrzyć się w całe nasiona siemienia i rozdrabniać je na bieżąco, niż kupować produkty w gotowej zmielonej formie – zachowamy dzięki temu więcej właściwości odżywczych siemienia.